یکشنبه، ۲۳ شهریور ۱۴۰۴
بارداری یکی از زیباترین و در عین حال حساسترین دورههای زندگی هر زن است. تغییرات هورمونی در این دوران میتوانند باعث بروز مشکلات پوستی مثل تیرگی، لکهای قهوهای یا همان ملاسما شوند. در همین شرایط خیلی از خانمها به دنبال راهی برای درمان این لکها هستند و اولین گزینهای که به ذهنشان میرسد، کرم ضد لک بارداری است. اما سؤال مهم اینجاست: آیا استفاده از کرم ضد لک در بارداری بیخطر است یا میتواند عوارضی برای مادر و جنین داشته باشد؟
لکهای پوستی در دوران بارداری معمولاً به دلیل تغییرات هورمونی، افزایش ملانین و حساسیت بیشتر پوست به نور خورشید ایجاد میشوند. این لکها بیشتر روی گونهها، پیشانی، بینی و گاهی بدن ظاهر میشوند.
دلایل اصلی:
افزایش هورمونهای استروژن و پروژسترون
تحریک ملانوسیتها (سلولهای تولیدکننده رنگدانه)
قرار گرفتن در معرض نور خورشید بدون استفاده از ضد آفتاب
این یکی از پرتکرارترین سوالهاست. واقعیت این است که همه کرمهای ضد لک بارداری قوی برای این دوره مناسب نیستند. برخی ترکیبات موجود در کرمهای روشنکننده میتوانند برای جنین خطرناک باشند.
هیدروکینون → جذب بالا در خون، ممنوع در بارداری
رتینوئیدها (Retinoids) مثل رتینول، ترتینوئین → خطر ناهنجاری جنینی
اسید سالیسیلیک در غلظتهای بالا → احتمال جذب سیستمیک و عوارض
فرمالدهید و پارابنها → مواد نگهدارنده مضر
پزشکان توصیه میکنند در دوران بارداری به سراغ کرمهایی بروید که از ترکیبات ایمن و ملایم استفاده میکنند:
ویتامین C → روشنکننده و آنتیاکسیدان
آربوتین (در غلظت کم) → مهار ملانین
نیاسینامید → کاهش التهاب و لک
عصاره شیرینبیان (Licorice Extract) → روشنکننده طبیعی
آزلائیک اسید (در غلظت پایین) → ایمن و ضد لک
برای اینکه هم پوستتان شفاف بماند و هم سلامت جنین حفظ شود، رعایت این نکات بسیار مهم است:
همیشه قبل از استفاده از هر کرم ضد لک در بارداری با پزشک مشورت کنید.
از کرمهایی استفاده کنید که برچسب ایمن در بارداری یا فاقد رتینول و هیدروکینون داشته باشند.
استفاده از ضد آفتاب مخصوص بارداری ضروری است، چون نور خورشید لکها را تشدید میکند.
محصولات دارای ترکیبات گیاهی ملایم انتخاب بهتری هستند.
اگر نگران عوارض کرمهای شیمیایی هستید، میتوانید از روشهای ایمنتر استفاده کنید:
ماسکهای طبیعی مثل آلوئهورا یا عسل
ویتامین C سرم یا کرمهای گیاهی
استفاده از ضد آفتاب مینرال به صورت روزانه
رژیم غذایی غنی از آنتیاکسیدانها (میوهها و سبزیجات تازه)
بازار پر از محصولاتی است که ادعا میکنند برای لکهای بارداری مناسبند. اما واقعیت این است که تعداد کمی از آنها واقعاً ایمن و اثربخش هستند. هنگام خرید به این نکات دقت کنید:
برند معتبر و دارای تاییدیه بهداشت باشد.
ترکیبات روشنکننده طبیعی داشته باشد.
مناسب انواع پوست باشد و حساسیتزا نباشد.
استفاده از کرم ضد لک فقط بخشی از ماجراست. برای داشتن پوستی سالمتر در این دوران بهتر است یک روتین ساده و ایمن داشته باشید:
شستشوی ملایم پوست با شویندههای بدون سولفات
مرطوبکردن پوست با کرمهای فاقد عطر و پارابن
استفاده منظم از ضد آفتاب حتی در خانه
مصرف آب کافی برای حفظ رطوبت پوست
بستگی به ترکیبات کرم دارد. کرمهای حاوی رتینول و هیدروکینون خطرناک هستند، اما محصولات گیاهی و حاوی ویتامین C معمولاً ایمناند.
کرمهایی که حاوی ویتامین C، نیاسینامید و عصاره شیرینبیان باشند و فاقد ترکیبات مضر باشند، بهترین گزینه هستند.
گاهی لکها بعد از زایمان کمرنگتر میشوند، اما در بسیاری از خانمها بدون درمان باقی میمانند.
پزشکان توصیه میکنند درمانهای قویتر (مثل رتینوئیدها یا لیزر) را به بعد از بارداری و شیردهی موکول کنید.
خیر. در بارداری بهتر است به دنبال کرمهای ایمن باشید، نه قویترین گزینهها. درمان قطعی و بدون بازگشت بهتر است بعد از زایمان انجام شود.
ایجاد لکهای پوستی در دوران بارداری طبیعی است، اما درمان آن نیاز به دقت بیشتری دارد. استفاده از کرم ضد لک بارداری باید با مشورت پزشک و انتخاب محصولات ایمن انجام شود. به خاطر داشته باشید که سلامت جنین در اولویت است، بنابراین از کرمهای حاوی ترکیبات خطرناک دوری کنید.